Vald nr. 201

 

 

    Nr. 115 Alexandra

Driftsplan for hjorteforvaltning , vald nr. 201 i Gloppen Kommune.

 

Driftsplan for vald nr. 201- ”Blåfjellet Driftsplanområde”.

 

Periode : 2005 - 06 - 07.

Jaktfelt (gamle valdnr. i parentes) med teljande areal .

Jaktfelt 1 :        Bjørkelo (104)             3.700 dekar

Jaktfelt 2 :        Bergheim (105)                       3.150 dekar

Jaktfelt 3 :        Egge/Gåsemyr (108)                8.900 dekar

Jaktfelt 4 :        Hjelle (109)                             6.650 dekar

Jaktfelt 5 :        Teita (110)                              ---- ” ----

Jaktfelt 6 :        Stokke/Høylo (111)                2.850 dekar

Jaktfelt 7 :        Bø/Råd/Seime (115)                6.400 dekar

Jaktfelt 8 :        Årdalen (118)                        11.200 dekar

Jaktfelt 9 :        Sandalsvatnet, 950                  1.100 dekar

       Totalt teljande areal :    43.950 dekar (i følge H. Kjær, Gl.kommune)

 

Grenser for valdet .

Nord /nord-aust :  Myklebustdalen, Støyva, Fløtre, Flølo, Jordanger.

Vest/sør-vest     :  Breimsvatnet

Sør/sør-aust       :  Breimsvatnet og Jølster grense

Aust/nord-aust   :  Jølster grense og Myklebustdalen.

(sjå vedlagt kart)

Planperiode .

Denne planen er gjeldande for jaktåra 2005 – 06 – 07.

Hjortens arealbruk.

Ingen vitenskapelege data pr. dags dato, men erfaringar frå grunneigarar og jegerar dei siste åra tyder på betydeleg vandring mellom kvart jaktfelt.

Inn og utvandring er i hovudsak knytt til områda Myklebustdalen, Jordanger og Jølster kommune ( Stardalen, Klakegg, Grungen og Førs).

Områda Råd, Seime og stranda mellom Seime og Årdalen har tradisjonelt vore eit kjerneområde med tanke på vinterbeite, og her har det tradisjonelt samla seg mellom 30-60 hjort frå desember til mars. Dei seinare åra har det vore ein tendens til at det står meir ”vinterdyr” også i dei andre jaktfelta.

Vårteljingane dei seinare åra tyder på eit vandringsmønster frå dette vinterbeitet på Råd og Seime, og vidare innover dalføret i sør-austleg retning. Mykje tyder på at eindel av desse dyra vandrar til sommarbeite i Myklebustdalen / Stardalen / Klakegg /Førs / Kjøsnesfjorden(?).

Mykje tyder også på at vi har mange dyr som nyttar områda innanfor vald 201 til alle årstider, og at dette er stadbundne dyr som kun vandrar mellom jaktfelta.

Det har vinterane 2003-04 og 2004-05, vore organisert foringsplassar med tanke på merking av hjort. Av ymse grunnar vart det ikkje merkt hjort i 2003-04. Vinteren 2005 vart det merka 18 dyr i vald 201, og desse er fordelt med 10 koller med radiosendar + 4 koller og 4 kalvar med kun øyremerker. Desse merka dyra vil i framtida kunne gi viktig informasjon omkring arealbruken til  nokre av dyra i området.

På grunn av inn- og utvandring av hjort til/frå Jølster, er det tatt initiativ til fellesmøte mellom vald 201 og Stardalen/Klakegg/Grungen/Kjøsnesfjorden i Jølster kommune. Dette med tanke på evt. felles retningsliner for framtidig forvaltning av hjortestammen i området. Første fellesmøte var 22.02.05, og vidare framdrift vil vere eit årleg fellesmøte mellom desse valda.

”Sett hjort” – data.

Jaktfelt nr. 1 til og med nr. 5 har nytta ”Sett hjort”-skjema under jakta i 2003 og 2004. Som ein ser av desse resultata (sjå tabell under), så er det vanskeleg å dra konklusjonar pr. dags dato. Dette grunna få registreringsår, og dessutan at ein manglar viktige detaljar frå Jaktfelt

nr. 2.

	Timar jakta	Tal jegerar	Eldre bukk	Kolle	Fjorbukk	Kalv	Ukjent	Sum sett
2003	355,5	346	64	158	26	115	112	814
2004	463	417	96	181	17	129	190	947

Tabell 1 : ”Sett hjort”-data frå 2003-04.

 Figur 1 : Kolle sett pr. bukk for åra 2003 og 2004 (data frå ”Sett hjort”-skjema for vald 201, minus Jaktfelt nr. 2)

 Figur 2: Kalv sett pr. kolle for åra 2003 og 2004 (data frå ”Sett hjort”-skjema for vald 201, minus jaktfelt nr. 2))

 Figur 3 : Hjort sett pr. dagsverk (8t.) for åra 2003 og 2004 (data frå ”Sett hjort”-skjema for vald 201). Detaljar : sjå vedlegg

”Sett hjort” – skjema vert vidareført, og skal nyttast i alle jaktfelt for komande driftsplanperiode. Leiarane i kvart jaktfelt er ansvarlege for at dette vert gjennomført på ein tilfredsstillande måte.

Vårteljing av hjort.

Dette har vore gjennomført i mange år, og tabellen under viser resultata dei siste åra. Også her vil det vere vanskeleg å trekke konklusjonar, då tidspunkt på våren (kor langt ”groren” er komen, vèrforhold,m.m.) vil vere svært avgjerande for antal hjort ein registrerar på dyrka mark år for år.

 

	Bukk	Kolle	Fjorbukk	Kalv	Ukjent	Totalt	Maks
2001,28.04	15	32	0	28	30	105  *)
05.05	17	65	7	50	53	192	192
2002,20.04	10	41	4	18	76	149
27.04	1	37	2	23	59	122	149
2003,12.04	10	56	3	26	7	102  **)
19.04	6	38	2	16	2	64  **)	102
2004,08.04	9	46	0	31	36	122
18.04	14	56	4	21	42	137	137

Tabell 2: Vårteljing av hjort 2001-05.

*) manglar reg. frå Stokke-Høylo og Bø-Råd-Seime

**) manglar reg. frå Bø-Råd-Seime og Årdalen

Vald 201 vil for dei komande åra også gjennomføre ei vinterteljing av hjort i løpet av februar månad kvart år, og denne vil verte gjennomført etter same prinsipp som for vårteljinga. Dette for å registrere årlege vinterbestandar i valdet. Dette vil saman med vårteljing og ”Sett hjort”- registreringar vere ein god redskap for framtidig forvaltning.

Fellingsdata og slaktevekter.

Tabellen under viser fellingsstatestikk for jaktfelt nr. 1 til 5 for jaktåra 2002-03-04 :
 

År 2002-03-04 : Totalt fellingsresultat.

Type dyr	Bukk	Bukk	Kolle	Kolle	Kalv	Kalv	Totalt
Jaktfelt, Nr. & namn	Eldre	1 1/2år	Eldre	1 1/2år	Hann	Ho
104 Bjørkelo	3	2	0	2	0	0	7
105 Bergh./Strand	7	7	8	6	3	4	35
108 Egge/Gåsemyr	6	10	10	6	5	3	40
109 Hjelle (/Teita)	9	11	9	6	7	7	49
110 Teita	-	1	-	1	-	-	2
Totalt	25	31	27	21	15	14	133

Tabell 3: Fellingsresultat vald 201, 2002-04.

 

År 2002-03-04 : Total felling /tildeling  &  prosent felling av tildelte løyver.

Type dyr	Bukk	%	Kolle	%	Kalv	%	Totalt	Fellings%
Jaktfelt, Nr. & namn
104 Bjørkelo	5/12	41,7	2/9	22,2	0/3	0	7/24	29,2%
105 Bergh./Strand	14/15	93,3	14/15	93,3	7/6	116,7	35/36	97,2%
108 Egge/Gåsemyr	16/18	88,9	16/18	88,9	8/9	88,9	40/45	88,9%
109 Hjelle (/Teita)	21/24	87,5	16/24	66,7	14/15	93,3	51/63	81,0%
110 Teita	-		-		-
Totalt	56/69	81,2	48/66	72,7	29/33	87,9	133/168	79,2%

Tabell 4: Total felling i forhold til tildelte løyver & prosent felling av tildelte løyver for

 vald 201, 2002-04.   ( Sjå vedlegg nr. 2 for fleire detaljar ) 

År 2002-03-04 : Totalt fellingsresultat for dei nye jaktfelta.

Type dyr	Bukk	Bukk	Kolle	Kolle	Kalv	Kalv	Totalt
Jaktfelt, Nr. & namn	Eldre	1 1/2år	Eldre	1 1/2år	Hann	Ho
111 Stokke/Høylo	7	3	5	2	3	7	27
115 Bø/Råd/Seime	12	11	22	4	10	9	68
118 Årdalen	5	14	12	5	5	6	47
Totalt	24	28	39	11	18	22	142

Tabell 5: Fellingsresultat vald 111/115/118, 2002-04.

År 2002-03-04 : Total felling /tildeling  &  prosent felling av tildelte løyver.

Type dyr	Bukk	%	Kolle	%	Kalv	%	Totalt	Fellings%
Jaktfelt, Nr. & namn
111 Stokke/Høylo	10/12	83,3	7/12	58,3	10/6	166,7	27/30	90,0
115 Bø/Råd/Seime	23/28	82,1	26/36	72,2	19/18	105,6	68/82	82,9
118 Årdalen	19/24	79,2	17/27	63,0	11/15	73,3	47/66	71,3
Totalt	52/64	81,3	50/75	66,7	40/39	102,6	142/178	79,8

Tabell 6: Total felling i forhold til tildelte løyver & prosent felling av tildelte løyver for vald 111,115 og 118, 2002-04.
 

Slaktevekter og alder.

Ingen data utrekna for valdet, men tabellen under viser utviklinga for slaktevekter for ulike kategoriar felte dyr i Gloppen Kommune i perioden 1992 til 2003.

Kategori	Gj.snitt 1992-1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	Gj.snitt 1998-2003	Endring
Kalv-hann	30,2	28	29	30	30	28	26	28,5	- 1,7
Kalv-ho	27,8	26	27	28	28	26	26	26,8	- 1,0
1,5år-hann	55,2	54	53	53	53	53	53	53,2	- 2,0
1,5år-ho	48,2	47	46	48	47	45	45	46,3	- 1,9
Eldre-hann	86,5	78	81	81	74	76	78	78,0	- 8,5
Eldre-ho	62,7	62	62	64	59	60	59	61,0	- 1,7
Total vekt	310,6	295	298	304	291	288	287	293,8	- 16,8

Tabell 7: Slaktevekter i Gloppen Kommune, 1992-2003

(Kilde: ”NINA, Hjorteviltportalen” på internett).

Kjønn	1992	1993	1994	1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	Gj.snitt
Hann	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3	3
Ho	5	5	6	4	5	5	5	5	6	5	6	5	5,2

Tabell 8: Gjennomsnittleg alder på felte dyr i Gloppn Kommune, 1992-2003

(Kilde: ”NINA, Hjorteviltportalen” på internett).

Skog-, innmark- og beiteskader.

Det er registrert forholdsvis stor skade på plantefelt av gran i dette valdet. Mykje av denne skaden kjem spesielt frå åra 1995-2000, då det var ein (for) stor bestand av vinterdyr i  området.

Beiteskaden på dyrka mark kan også i enkelte år vere forholdsvis stor, og dette er ofte i samanheng med snørike vintrar.

Kunnskap frå overvåkingsprogram.

Valdet har sidan 1992 sendt inn kjeveprøver av alle dyr + livmor frå koller, og desse er behandla av NINA mtp ymse forskningsprosjekt (jmfr. tabell 7 og 8)

Hjorteforskarane hevdar at slaktevektene for hjort har gått ned dei siste 10 åra (jmfr. tabell 7), og dessutan at hjortestammen på Vestlandet er skeivt samansatt med totalt sett for få bukkar i forhold til koller. Dette vil valdet ta omsyn til når mål og delmål skal fastsetjast.

Kunnskap omkring hjorteforvaltning.

Vinteren 2004 gjennomførte jegerar og grunneigarar i valdet kurset ”Målrettet hjorteforvaltning – bedre ressursutnytting” . Dette kurset vart organisert i samarbeid med viltforvaltaren i Gloppen kommune. Kurset var organisert med 4 kurskveldar, og det var

18 personar som hadde frammøte på 3 eller fleire kurskveldar, og fekk bestått kurs (+ 4 personar som hadde frammøte på 1-2 kurskveldar).

HOVUDMÅL OG DELMÅL.

BESTANDSMÅL.

Bestandsstørrelsen.

Hovudmål : Bestanden skal stabiliserast innanfor eit nivå som til einkvar tid vert vurdert som bærekraftig – både med tanke på bestandens kvalitet, og med tanke på skader på skog og innmark.

Delmål : Bestandsstørrelsen - basert på vårteljingar, ”Sett hjort pr. dagsverk” og vinterteljingar - skal stabiliserast på same nivå som for åra 2002-05 (jmfr. fig.3 og tab.2).

Samansetjing av bestanden:

            Hovudmål : Bestanden skal inneholde eit tilstrekkeleg antal dyr innanfor alle kategoriar (ungdyr og eldre, bukkar og koller) for å sikre ønska produksjon, og dessutan ein viss forutsigbarhet i bestandsutviklinga.

            Delmål: ”Bukk/kolle”-forholdet (basert på reg. frå ”Sett hjort” – skjemaet) skal ikkje overstige  1 : 2,0 (registrert over periodar på 2-3 år) Jmfr. fig.1.

            Kjønnsforhold blant felte dyr som er 11/2år og eldre, skal ikkje avvike eit 1 : 1 forhold (hann : ho) med meir enn 5% etter siste året i denne perioden.

            Det skal min. fellast 20% kalv i driftsplanperioden.

Bestandens kvalitet og produksjonsevne.

            Hovudmål : Bestandens produksjon skal vere mest mogeleg stabil, og dermed gi grunnlag for varig rekreasjon gjennom hjortejakt, næringsutvikling og uttak av hjortekjøtt.

            Delmål : Slaktevektene for dei ulike aldersklassane skal holdast på same nivå som i dag, og i framtida aukast mot det nivået det var i perioden 1992-1997.  (jmfr. tabell 7)

            ”Kalv sett pr. kolle” registrert. i ”Sett hjort”-skjema skal vere minst 0,7 kalv  pr. kolle(jmfr. fig.2)

MÅL FOR LEVEOMRÅDE.

            Hovudmål : Størrelsen på hjortebestanden skal holdast på eit nivå slik at den ikkje forringar det biologiske mangfoldet.

            Delmål : Omfanget av skader på skog og innmark skal ikkje auke utover dagens nivå.

MÅL FOR NÆRINGSUTVIKLING. 

Jaktsalg skal også i framtida kunne bidra til ekstra næringsinntekt for grunneigarane, og bidra til lokal sysselsetting og verdiskaping i bygda.

TILTAK I PLANPERIODEN.

TILTAK FOR Å NÅ BESTANDSMÅL.

Vald 201 vil søke Gloppen Kommune om 385 fellingsløyver for hjort

for jaktåra 2005-06-07.

Avskytningsstrategi.

Vald 201 vil arbeide vidare etter forvaltningstanken som låg til grunn for planperioden

2002-04. Denne bygger i hovudsak på føringar frå viltforvaltaren i Gloppen kommune, viltforvaltaren hos Fylkesmannen og resultat frå div. forskningsprosjekt dei siste åra.
 

Areal pr. tildelt løyve i denne planperioden vil variere mellom kvart jaktfelt, og gjev følgande fordeling i kvart jaktfelt :

Jaktfelt (gamle valdnr. i parentes) med teljande areal & ant. løyver for 3 år :
                      

Jaktfelt 1 :Bjørkelo (104)                     3.700 dekar     24 løyver        

Jaktfelt 2 :Bergheim (105)                    3.150 dekar     36 løyver + 6 eldre kolle         

Jaktfelt 3 :Egge/Gåsemyr (108)            8.900 dekar     45 løyver        

Jaktfelt 4 :Hjelle (109)             6.650 dekar     63 løyver        

Jaktfelt 5 :Teita (110)                          ---- ” ----

Jaktfelt 6 :Stokke/Høylo (111) 2.850 dekar     30 løyver        

Jaktfelt 7 :Bø/Råd/Seime (115)            6.400 dekar     84 løyver        

Jaktfelt 8 :Årdalen (118)                   11.200 dekar      66 løyver                    

Jaktfelt 9 :Sandalsvatnet, 950               1.100 dekar       6 løyver

+ reservekvote                                                25 løyver

                                                           Totalt :        385 løyver 

Dette er ein auke på 6 tildelte løyver i forhold til åra 2002-04. I tillegg har styret ein reservekvote på 25 løyver som evt. kan nyttast for å oppnå hovudmålsetjinga som er å  stabilisere bestanden.

For å oppnå hovudmålsetjinga vil vald 201 prøve å felle 20% av den bestanden ein har før jakta tar til, og dette vil kanskje tilsvare 80-90% felling av tildelte løyver. Kvart jaktfelt får tildelt sine løyver som ei øvre grense, og leiarane i kvart jaktfelt skal påsjå at det ikkje vert felt fleire dyr enn at bestanden vert stabil i framtida.

Alders- og kjønns-samansetjing i uttaket :

Vald 201 forpliktar seg til denne alders- og kjønns-samansetjinga på felt dyr :
 

Alternativ 1 : (forutsetter utvida jakttid til 29.11)

Kalv : min. 20%
 

Kolle, 11/2år : min. 20 %

Eldre koller : maks. 20%                     Vaksne hodyr totalt : inntil 40%

Bukk, 11/2år : min. 20%

Eldre bukk : maks 20%                       Vaksne hanndyr totalt : inntil 40%

Alternativ 2 : (vanleg jakttid, 10.09-15.11)

Kalv : min. 20%

Vaksne hodyr : inntil 40%

Bukk, 11/2år : min. 20%

Eldre bukk : maks 20%                       Vaksne hanndyr totalt : inntil 40% 

Kalv kan fellast på vaksne løyver etter at kvoten for kalv er felt. Dei kalvane som vert felt på vaksne løyver skal fellings%-reknast som kalv, men løyvet vert trekt vekselvis som vakse hanndyr og hodyr.

Skadeforebyggande tiltak.

Valdet vil samarbeide med Gloppen Kommune og Statens Vegvesen for å redusere antal påkøyrt hjort i dette området.

Merkeforsøk.

Valdet er delaktig i merkeprosjekt for Nordfjord, og vinteren 2005 vart det merka 18 dyr i vald 201, og desse er fordelt med 10 koller med radiosendar + 4 koller og 4 kalvar med kun øyremerker. Tiltak i denne planperioden vil vere å peile og observere desse dyra, slik at ein kan kartlegge arealbruken i løpet av året. 

Kompetanseheving.

Styret i vald nr. 201 vil årleg ta initiativ ovanfor viltforvaltaren i kommunen, for å få ekstern foredragsholdar ang. hjorteforvaltning til kommunen ca. annankvart år.

Breim,19.04.05.

………………………………………..         ………………………………………..

            Leiar, jaktfelt 1                                    Leiar, jaktfelt 2

………………………………………..         ………………………………………..

            Leiar, jaktfelt 3                                    Leiar, jaktfelt 4
 

………………………………………..         ………………………………………..

            Leiar, jaktfelt 5                                    Leiar, jaktfelt 6
 

………………………………………..         ………………………………………..

            Leiar, jaktfelt 7                                    Leiar, jaktfelt 8
 

………………………………………..                   

Leiar, jaktfelt 9                                   

………………………………………..         ………………………………………..

                  Harald Kjær                                                   Knut O. Førde

-Viltforvaltar, Gloppen Kommune-                                  - Leiar, vald 201-   

 

VEDLEGG :

Data frå ”Sett hjort” – skjema : Sett hjort pr. dagsverk (8timar)

 

Fellingsresultat – vald 201 & 111 + 115 + 118 for åra 2002-05.

Vald	Eldre bukk	1,5år bukk	Eldre kolle	1,5år kolle	Kalv Hann	Kalv Ho	Total felling	Antal løyver	Fellings- prosent
201	25	31	27	21	15	14	133	168	79,2
111 + 115+118	24	28	39	11	18	22	142	178	79,8
Totalt	49	59	66	32	33	36	275	346	79,5
Fellings- Prosent	17,8	21,5	24,0	11,6	12,0	13,1

Totalt :             39,3 %                  35,6%                   25,1%

Data frå ”Sett hjort” – skjema :  Fordeling på kjønn og alder. 

Data frå ”Sett hjort” – skjema :  Fordeling bukk – kolle – kalv.